Hałas ultradźwiękowy określany jest jako hałas w widmie którego występują składowe o wysokich częstotliwościach słyszalnych oraz o niskich częstotliwościach ultradźwiękowych w paśmie od 10 kHz do 40 kHz. Ze względu na brak występowania wrażeń słuchowych u człowieka, często skutkuj brakiem świadomości występowania hałasu ultradźwiękowego. Jak wynika z badań z zakresu higieny pracy i patologii przebywanie w polu ultradźwiękowym ma wpływ na organizm ludzi, a w wielu przypadkach jest wręcz szkodliwy. Ultradźwięki rozchodzące się w powietrzu mogą oddziaływać negatywnie na słuch w wyniku zjawisk nieliniowych zachodzących w uchu na skutek których powstają silne składowe subharmoniczne mogące powodować: uciążliwość, szumy uszne, bóle głowy, zmęczenie i nudności a w skrajnych wypadkach ubytki słuchu. Ocenę narażenia na hałas ultradźwiękowy wykonuje się na podstawie równoważnego i maksymalnego poziomu ciśnienia akustycznego w tercjowych pasmach częstotliwości.
Wartości dopuszczalne hałasu ultradźwiękowego, ustalone ze względu na ochranę zdrowia pracowników (inne dla kobiet ciężarnych i osób młodocianych)
|
Częstotliwość środkowa pasm tercjowych kHz |
Równoważny poziom ciśnienia akustycznego odniesiony do 8-godzinnego dobowego wymiaru czasu pracy lub przeciętnego tygodniowego wymiaru czasu pracy, określonego w ustawie z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy dB |
Maksymalny poziom ciśnienia akustycznego dB |
|
10; 12,5; 16 |
82 |
100 |
|
20 |
90 |
110 |
|
25 |
105 |
125 |
|
31,5; 40 |
110 |
130 |
Głównymi źródłami hałasu ultradźwiękowego występującymi w przemyśle są technologiczne urządzenia ultradźwiękowe niskich częstotliwości, zalicza się do nich:
Istnieją również urządzenia przy pracy których hałas ultradźwiękowy powstaje jako efekt uboczny przykładowo w urządzeniach wykorzystujących zjawiska aerodynamiczne - przepływ wpływ sprężonych gazów oraz mechaniczne – duże prędkości obrotowe elementów maszyn:
jak również maszyn wysokoobrotowych: